NOORDERLICHT
18 juli t/m 20 september 2020
Het Noorderlicht Internationaal Fotofestival 2020, GENERATION Z, vindt van 18 juli t/m 20 september plaats in Heerenveen (Museum Heerenveen en Museum Belvédère) en Groningen (Noorderlicht Studio). Museum Heerenveen toont in de Museum Galerie werk van drie kunstenaars: Massimiliano Rossetto, Oliver Ressler en Marie Lukasiewicz. Deze 27e editie gaat over het denkkader en de energie van de jongste generatie wereldburgers, geboren na 1995. Hoe staan ze in de maatschappij, hoe zien ze hun toekomst, wat zijn hun ambities? Door te focussen op hun grondhouding probeert Noorderlicht hun leefwereld inzichtelijk maken. De scherpe selectie geeft een beeld van een generatie die inzet op fundamentele emancipatieprocessen. In Museum Heerenveen zijn de volgende kunstenaars te zien:
Massimiliano Rossetto
In 2017 verhuisde Massimiliano Rossetto van een klein, landelijk Zwitsers dorpje naar Berlijn. Hij merkte dat het wonen in de grote stad een enorme invloed had op zijn geestelijke gesteldheid, vanwege het gebrek aan natuur. Datzelfde jaar startte hij zijn serie ‘Naturalia’. Hierin zoekt hij in zijn dagelijkse stadsleven naar flora en fauna en elementen die herinneringen bij hem oproepen aan de natuur in zijn geboortedorp. Zo werd ‘Naturalia’ een geologisch portret van wat hij ziet, voelt en ervaart. Zijn verhaal combineert een dystrofische realiteit met een ode aan de natuur en een zoektocht naar een balans tussen die twee.
In zijn werk richt de Zwitserse visuele kunstenaar zich voornamelijk op herinneringen die verband houden met landschappen. Hij ziekt naar een gevoel van verbinding op plaatsen die zijn aangetast door kunstmatige en natuurlijke artefacten, plekken waar is gebouwd, vernietigd, die zijn veranderd als gevolg van menselijke activiteit. Door op een sensitieve manier onderwerpen te benaderen die verband houden met heden en verleden, gebruikt hij deze elementen om te komen tot locatie gebonden en kortstondige visuele installaties.
Oliver Ressler
In juni 2018 blokkeerden klimaatactivisten de kolenmijn Bílina in Noord-Bohemen, Tsjechië, in een poging alle klimaatvernietigende mijnbouwactiviteiten stop te zetten. Ze hadden onderling afgesproken geen materiele schade te veroorzaken en een directe confrontatie met de politie uit de weg te gaan. Toch werden 280 van de ongeveer 400 demonstranten aangehouden. Tegen de achtergrond van een landschap dat is geschonden door de bruinkoolwinning, volgt Oliver Ressler met zijn camera de opgepakte groep, ingesloten door een politiecordon. Terwijl we beelden zien die zijn gefilmd vanuit een transportvoertuig voor gevangenen, horen we een voice-over, die reflecteert op massale burgerlijke ongehoorzaamheid.
Kunstenaar en filmmaker Oliver Ressler maakt installaties en projecten in de openbare ruimte en produceerde inmiddels meer dan dertig films over onderwerpen als economie, democratie, burgerlijk verzet en klimaat. In 2019 toonde het Noorderlicht Internationaal Fotofestival een film van Ressler en Zanny Begg, over de financiële en economische crisis na 2008.
Marie Lukasiewicz
In ‘Beyond Coral White’ staat het koraal symbool voor de paradoxale houding van de mensheid ten opzichte van de natuur. In de geschiedvertelling duiken koralen op als talisman tegen het kwaad, als thema voor kunstenaars en als organismen met helende kracht. Filosofen, natuuronderzoekers en schrijvers prikkelen al eeuwen onze verbeelding met verhalen over deze mysterieuze wezens. Toch is de afgelopen dertig jaar meer dan 40% van ’s werelds koraalriffen vernietigd als gevolg van vervuiling, opwarming van de oceaan en destructieve vismethoden. Marie Lukasiewicz vraagt zich af hoe onze verwondering over en het misbruik van koraalriffen naast elkaar kunnen bestaan. Ze deed een visueel onderzoek naar het bleken en vernietigen van koralen en de exploitatie ervan door de para-farmaceutische industrie. Haar werk fluistert: wij zijn de natuur, die zichzelf vernietigt.
Marie Lukasiewicz combineert fotografie, video, objecten, geluidsopnames en tekst in gelaagde projecten over actuele milieukwesties. Ze vermengt zowel documentaire als fictieve verhalen en bevraagt zo onze aanhoudende en destructieve consumptiegewoonten en de inconsistenties in ons gedrag; geconfronteerd met een enorme ecologische crisis, stoppen we niet met de exploitatie van onze natuurlijk bronnen. Haar projecten zitten vol ironie, om zo een dubbelzinnigheid te creëren die ons laat nadenken over de waarheid.
Noorderlicht in Aslag BLV
Het Noorderlicht Internationaal Fotofestival 2020, ‘Generation Z’ is ook te zien bij Museum Belvédère in de westvleugel, een presentatie van de ‘Open Student Call’ in Museumpark Landgoed Oranjewoud en een tentoonstelling in de dependance Afslag BLV. De organisatie is in handen van Noorderlicht. In Afslag BLV wordt het werk van getoond van twee exposanten:
Martine Stig - ‘Vertigo’ (2017-2020)
‘Vertigo’ is een langlopend project van de Nederlandse kunstenaar Martine Stig. Met video, fotografie en vormstudies kijkt ze hoe onze perceptie is veranderd door technologie en wat de implicaties daarvan zijn voor de visuele cultuur. Omdat we tegenwoordig met behulp van drones en satellieten vanuit vrijwel elk standpunt kunnen kijken, beginnen begrippen als lineair perspectief en monoculaire weergave hun universele vanzelfsprekendheid te verliezen. Om de paradigma’s van onze visuele cultuur te resetten, onderzoekt Stig nieuwe manieren van kijken.
Met dank aan Caradt, Centrum voor Toegepast Onderzoek voor Kunst, Design en Technologie en het Mondriaan Fonds.
Sheng-Wen Lo - ‘Extendable Ears’ (2019-2020)
Toen hij tijdelijk bij vrienden inwoonde, realiseerde Sheng-Wen Lo zich dat ‘geluid’ subjectief is; wat de een als muziek in de oren klinkt, ervaart de ander als een marteling. Bovendien is de waarneming van geluid soortafhankelijk: honden, katten, vleermuizen en insecten horen bijvoorbeeld ultrasone geluiden die buiten het menselijk bereik vallen. Dat wil niet zeggen dat we zulke geluiden niet produceren; we gebruiken apparaten, gereedschappen en voertuigen waarvan de fabrikanten alleen het ‘hoorbare’ frequentiebereik vermelden. Lo vroeg zich af: produceer ik onbedoeld ultrasone geluiden die andere soorten irriteren? Om hierachter te komen, droeg hij in 2019 een maand lang continu een apparaat dat ultrageluid omzet in hoorbaar bereik, twee weken in Taiwan, twee weken in Nederland, om te kijken of hij er krankzinnig van zou worden. Dat leidde tot verrassende resultaten: hij kreeg onder meer bizarre dromen. Lo presenteert zijn bevindingen in 360° foto's, video's en fotografische scans van de droomdagboeken die hij bijhield.
Sheng-Wen Lo gebruikt in zijn werk stilstaand en bewegend beeld, geluid en soms ook videogames. Vanaf zijn vroege jeugd is hij gefascineerd door de relatie tussen dieren en mensen, die in zijn ogen de menselijke waarden, verhoudingen en collectieve herinneringen ten opzichte van hun omgeving weerspiegelen. In zijn vorige werken presenteerde hij dieren vanuit de menselijke perceptie, als product of attractie, ditmaal richt hij zich op de dierlijke ervaring van de mens in het dagelijks leven. Hij is de laboratoriumrat in zijn eigen experiment en probeert daarmee een debat op gang te brengen over onze relatie tot dieren.
Mede mogelijk gemaakt door de Rijksakademie van Beeldende Kunsten, Amsterdam.